อ.เจษฎา ไขคำตอบ ปูปริศนาสีสันสะดุดตา มีจุดขาว ๆ เต็มตัว เตือนอันตราย ห้ามกินเด็ดขาด

 
           อ.เจษฎา ไขคำตอบปูปริศนาสีสดชวนแปลกตา มีจุดขาว ๆ เต็มตัว เผยเป็น ปูใบ้เกล็ด พิษแรงถึงตาย แม้ปรุงสุกก็ไม่ปลอดภัย อาจอันตรายถึงชีวิต
           วันที่ 10 ตุลาคม 2568 เฟซบุ๊ก อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์ ไขคำตอบเกี่ยวกับปูที่มีสีสันแปลกตาตัวดังกล่าว ระบุว่า ตัวนี้เป็นปูพิษ อยู่ในกลุ่มปูใบ้

           คำตอบจากแอดมินอินทรีคือ มันเรียกว่า ปูใบ้แดงลาย หรือ ปูใบ้เกล็ด (Mosaic reef crab) หรือ Lophozozymus pictorซึ่งเป็นปูที่มีพิษอันตราย สะสมมาจากอาหารที่ปูกินเข้าไป และพิษนี้ไม่สลาย แม้จะผ่านการปรุงด้วยความร้อนก็ตาม

           หลายปีก่อน ผมเคยโพสต์เรื่องเกี่ยวกับ ปูใบ้ชนิดที่มีพิษ ไว้แล้ว เลยขอหยิบเนื้อหานั้นมารีโพสต์เตือนกันอีกครั้ง เพราะปูใบ้มีทั้งชนิดที่กินได้ และชนิดที่มีพิษ ห้ามกินโดยเด็ดขาดแบบนี้

           ปูสวย ๆ ตัวนี้มีชื่อว่า Mosaic reef crab หรือชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Lophozozymus pictor อยู่ในวงศ์ Xanthidae (พวกปูใบ้) โดยมักพบตามแนวปะการังใกล้ชายฝั่ง ขนาดตัวประมาณ 8–10 เซนติเมตร มักมีสีแดงถึงส้ม พร้อมลวดลายจุดสีขาวคล้ายกระเบื้องโมเสกบนกระดอง มีก้ามสั้นที่ปลายเป็นสีดำ ปัจจุบันถือว่าเป็นปูชนิดที่พบได้ค่อนข้างยาก

           โดยปกติ เวลาเรานึกถึงสัตว์ทะเลที่มีพิษ ก็มักจะคิดถึงปลาปักเป้า หรือแมงดาไฟ แต่ความจริงแล้ว ยังมีปูอยู่หลายชนิดที่มีพิษสะสมในตัว และอาจทำให้เสียชีวิตได้หากบริโภคเข้าไป

           ปูพิษเหล่านี้มักเป็นปูในวงศ์ปูใบ้ เช่น ปูใบ้แดง (Artergatis intergerrimus), ปูใบ้ลาย (Lophozozymus pictor),  ปูตาเกียง (Eriphia smithi), ปูใบ้ตาแดง (Eriphia sebana) เป็นต้น ขณะที่ปูใบ้อีกหลายชนิดก็สามารถนำมารับประทานได้โดยไม่มีพิษ ซึ่งอาจทำให้เกิดอันตรายได้ หากเลือกกินผิดชนิด


           สำหรับปูใบ้ที่มีพิษ จะมีทั้งพิษในกลุ่ม นิวโรท็อกซิน (Neurotoxin) ที่ทำลายประสาท เช่น ซาซิทอกซิน (Saxitoxin) ซึ่งเกิดจากการที่ปูใบ้กินแพลงก์ตอนพิษในกลุ่มไดโนแฟลกเจลเลต (Dinoflagellate) แล้วสะสมไว้ในตัว รวมถึงพิษในกลุ่ม เตโตรโดท็อกซิน (Tetrodotoxin) ชนิดเดียวกับที่พบในปลาปักเป้า ซึ่งอาจสร้างจากแบคทีเรียที่อาศัยอยู่ในลำไส้ของปูใบ้

           สารพิษเหล่านี้ส่วนใหญ่ทนความร้อนสูง ดังนั้น แม้นำไปประกอบอาหารด้วยวิธีนึ่ง อบ หรือปิ้งย่าง ก็ไม่สามารถทำลายพิษได้ หากรับประทานเข้าไป อาจเกิดอาการบวมบริเวณริมฝีปาก ลิ้น ลำคอ และใบหน้า มีอาการท้องเสีย ปวดท้อง ช็อก เป็นอัมพาต และอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้

           ดังนั้น แม้แต่อาหารทะเลที่ดูธรรมดาอย่าง ปู ก็ต้องเลือกกินให้ถูกชนิด อย่าหยิบปูพิษมาปรุงอาหารโดยไม่รู้ตัวเด็ดขาด